GECİKMİŞ
KONUŞMA VE NEDENLERİ
Dil
gelişimi; seslerin, kelimelerin, sayıların, sembollerin, kazanılması,
saklanması ve dilin kurallarına uygun olarak kullanılmasını içerlerden bir
süreçtir. Dil gelişimi doğumdan itibaren başlar ve yaşam boyu devam eder.
Anne-babaların
çocuklarının gelişimine ilişkin olarak öncelikle bekledikleri aşama
çocuklarının konuşmaya başlamasıdır. Bir çok çocukta gelişimin bir parçası
olarak kendiliğinden gelişir ve devam eder. Bebek dünyaya geldiği andan
itibaren önce ağlayarak, belli bir süre sonra ağlamanın yanında farklı sesler
geliştirerek dış dünya ile iletişim kurar. Gelişim evrelerine baktığımızda 1
yaş civarı ilk anlamlı sözcüklerini çıkarıp, 2-3yaş civarı ise düzgün bir
biçimde konuşmaya başlamış olmasıdır.
Genellikle
dil gelişimde tüm çocuklar belirli bir sıra izler. Ancak bireysel
farklılıklardan ötürü bu durum bazen böyle olmayabiliyor. Bazı çocuklar
yaşıtlarına kıyasla daha geç konuşmaya başlayabiliyor. Bu her zaman konuşma
bozukluğu yada ciddi bir sorun olduğu anlamına gelmeyebilir.
Gecikmiş
konuşmanın belli başlı belirtileri:
-doğumla
birlikte gelen veya doğum sırasında oluşmuş olan komplikasyonlar
-kromozom
anomalileri, motor gelişim geriliği, işitme ve görme kaybı
-konuşma
organlarındaki yapısal bozukluk
-zeka
geriliği , otizm, yaygın gelişim bozukluk gibi problemler
-çevresel
koşullar, uyaran azlığı vs
Bunların
yanı sıra ;
-çocuğun
işaret yada diğer iletişim biçimleri normal değilse (ya hiç konuşmazlar yada
zor anlaşılan bir kaç sözcük kullanırlar )
-yutma,
çiğneme gibi ek bir sorun varsa
-isteklerini
öfkeli davranışlarla anlatmaya çalışıyorsa (ağlama, bağırma, vurma gibi )
-konuşmak
yerine jest,mimik, işaret dili kullanmaya çalışıyorsa
-anlamsız
sesler çıkarıyorsa
-çevresine
karşı isteksiz ve ilgisizse
-yeni
ortam ve durumlara uyum sağlamakta güçlük çekiyorsa
-kavramları
geç ve uzun zamanda öğreniyorlarsa
-yalnız
kalmayı tercih ediyorsa
-ailede
gecikmiş konuşma öyküsü varsa çocuğu çok iyi gözlemlemeli, sıklığı ve
devamlılığı takip edilmeli, ciddi bir sorun olasılığı olduğu fark edildiğinde
zaman kaybetmeden bir uzmana başvurulmalıdır.
Böyle
durumlarda anne-baba çocuğa nasıl yaklaşmalı :
Öncelikle,
sabırlı olunmalı, sevgi ve ilgi gösterilmeli, sık sık konuşulmalıdır, üzerinde baskı kurmadan
konuşmaya teşvik edilmelidir.
Bunun
yanı sıra;
-çocuğunuza
hitap ederken tane tane ve düzgün konuşun
-daha
ilk hece ve sesleri çıkarttığında söylediği sesleri ona tekrar ettirin
-sık
sık soru sorun, size birşey anlatmaya çalışıyorsa dinleyin ve anladığınızı
belli edin
-mümkün
olduğunca yaşıtları ile oyun oynamasını sağlayın
-çocuğunuzla
bebeksi bir şekilde konuşmayın
-bir
nesneyi eline aldığında onunla ilgili bilgiler verin
-özellikle
0-3yaş döneminde televizyon izlettirmeyin, izliyorsa birlikte olun ve
gördüklerini ona anlatın
-birlikte
kaliteli zaman geçirin ve yaratıcı oyunlar oynayın
-sözcük
dağarcığını artırmak için ona gün içinde yaptıklarınızı tek tek anlatın.
